over de grens - verwijdering van vluchtelingen en migranten uit Nederland
autonoom centrum, maart 2004
# De verwijdering van Ndongo
Zeven jaar lang woont Ndongo, Malinees van nationaliteit, in Spanje waar hij op het land en in de horeca werkt. Hij is in het bezit van een verblijfsvergunning. Na een vakantie op Curaçao maakt hij in januari 2002 op weg naar Spanje een tussenstop op Schiphol. De marechaussee arresteert hem omdat de foto op het paspoort volstrekt niet blijkt te kloppen. Ook blijkt Ndongo drie ons cocaïne bij zich te hebben. De rechter veroordeelt hem tot vijf maanden gevangenisstraf waarvan twee maanden voor het 'opzettelijk gebruik maken van een niet op zijn naam gesteld reisdocument'. Het betrof het 'Senegalese paspoort, nr. 98FB16648' op naam van 'Lamine Gadiaga'. Na zijn strafgevangenis belandt Ndongo begin juni 2002 in het Grenshospitium om uitgezet te worden.
De IND regelt bij de ambassade van Senegal in Brussel een laissez passer, een eenmalig reisdocument, voor Ndongo. Zij legt hiervoor het valse paspoort over waarvoor Ndongo zojuist twee maanden had vastgezeten! De ambassade is bij het afgeven van het laissez passer niet met deze gegevens bekend en verklaart dit ook naderhand.
Met dit op valse gronden verkregen reisdocument probeert de IND Ndongo vanaf begin maart 2002 vijf keer uit te zetten. De eerste drie keer wijst Ndongo de piloot van de reguliere lijnvlucht naar Senegal erop dat het reisdocument niet klopt. Alle drie de keren besluit de piloot hem niet mee te nemen. In juli 2002 vertelt 'Lamine' justitie dat zijn ware naam Ndongo Fall is en dat hij de Malinese nationaliteit heeft. De IND zet echter door met het uitzetten onder de naam 'Lamine'. Zijn advocaat uit Spanje stuurt de IND een brief waaruit blijkt dat Ndongo een verblijfsvergunning in Spanje heeft. Die vergunning, zo blijkt ook uit die brief, kan tevens verlengd worden als Ndongo zich in persoon bij de immigratiedienst in Spanje meldt. De IND houdt hem echter in vreemdelingenbewaring waardoor zijn Spaanse verblijfsstatus verloopt. De vierde uitzetting op 22 augustus 2002 mislukt echterlweer. Medepassagiers maken deze keer bezwaar tegen de behandeling van Ndongo door de marechaussee-escort. Dit gebeurt in een Sabena-vliegtuig op vliegveld Zaventem/Brussel, tijdens een overstap na de vlucht Schiphol-Zaventem. De gemoederen raken zo verhit dat er in het vliegtuig (nog aan de grond) een vechtpartij ontstaat tussen de passagiers en de vier marechaussees. Na tussenkomst van de Belgische politie besluit de piloot de uitzetting stop te zetten. Ndongo wordt uit het vliegtuig gehaald en teruggebracht naar de grensgevangenis te Amsterdam.
In oktober 2002 ontvangt de IND de Spaanse identiteitskaart met een vingerafdruk op naam van Ndongo Fall. Desondanks gaat de IND door met het uitzetten met het valse document. Klaarblijkelijk wil de IND Ndongo perse met een laissez passer op naam van 'Lamine Gadiaga' uitzetten naar Senegal. Uiteindelijk op woensdag 29 oktober 2003 na zijn 5 maanden strafgevangenis en 16 maanden en 23 dagen (!!) vreemdelingenbewaring is het zo ver. Zonder een kritische lijnvluchtpiloot lukt het in een uitzettingscharter Ndongo Fall uit te zetten, terwijl zijn Senegalese laissez passer bovendien intussen verlopen is. Samen met achttien personen uit Kameroen en één uit Senegal wordt Ndongo uitgezet in een Transavia-chartervliegtuig. Bij het overplaatsen van de justitie-bus naar het vliegtuig op Schiphol om vier uur 's ochtends verzetten enkelen zich. Zij worden geboeid en ingetaped het vliegtuig ingedragen. De eerste stop is Dakar/Senegal waar het de marechaussee en de IND veel tijd kost om de Senegalese immigratiedienst te overtuigen Ndongo over te nemen. Hierbij overhandigt de Nederlandse delegatie verscheidene enveloppen waarin volgens 'Lamine' zelf geld zit. Dit gebeurt vaker bij dit soort transfers. De Senegalese ambassade te Brussel is stomverbaasd te horen dat Ndongo op dat verlopen en op valse gronden verkregen reisdocument is uitgezet. Deze uitzetting is zeker niet de eerste keer dat uitzettingen waarbij de IND gebruikt maakt van valse namen en documenten plaatsvinden. Effectief uitzettingsbeleid 'op z'n Afrikaans' zoals de IND het noemt.
