april 1996

Er is een groot aantal groepen actief op het terrein van anti- racisme en vluchtelingen. Soms gaan we daar samenwerking verbanden mee aan en soms ook niet. Momenteel is er een verve- lende situatie ontstaan tussen een aantal groepen die zich Landelijk Initiatief Tegen de Koppelingwet (LITK) noemen en ons. Wat hier botst is een verschillende manier van aanpak. Voorgeschiedenis Vanaf september vorig jaar zijn verschillende initiatieven van start gegaan rond de Koppelingswet vanuit groepen die al langer tijd werzaam zijn tegen de uitsluiting van illegalen zoals door de Wet op de Identificatieplicht. Met name in Den Haag, Leiden, Alkmaar en in Amsterdam is vanaf die tijd hard gewerkt om activiteiten te organiseren tegen de Koppelingswet. Groot belang werd door ons gesteld het stimuleren van plaatse- lijke initiatieven tegen de Koppelingswet. Later kon dan gekeken worden of een gezamenlijk initiatief zin zou hebben. Omdat de Koppelingswet uitgevoerd moet worden door onderwij- zers, gezondheidszorgwerkers en vele ambtenaren, is het verder belangrijk om dit verzet ook daar te organiseren. Er is wel een landelijk overleg gestart van plaatselijk initiatieven waar inmiddels een tiental initiatieven aan deelnemen. Doel hiervan was en is om informatie uit te wisselen, elkaars initiatieven eventueel over te nemen, op elkaar af te stemmen en dus te voorkomen dat iedereen het wiel opnieuw moet uit vinden. In januari kwam een aantal mensen van Nederland Bekent Kleur (NBK) en de Komite Marokkaanse Arbeiders Nederland (KMAN) naar deze vergadering. Zij kwamen met het idee van een landelijke initiatiefgroep. Wij stelden dat het voorlopig beter was om een overleg te houden en de basis te verbreden door meer lokale initiatieven op te zetten. Twee weken later werden we uitgenodigd voor een vergadering op het KMAN om over een landelijk initiatief te praten. Op deze vergadering waren uitsluitend mensen uit Amsterdam aanwezig (van een klein aantal organisaties). Wij herhaalden onze kritiek en stelde tevens dat als je van een landelijk initiatief wilt spreken toch ook de bestaande actieve groepen rond de Koppelingswet uit de rest van het land moet betrekken. Ook waarschuwden we voor de verwarring die zou ontstaan als er een landelijk overleg was en een groep die zich Het Landelijk Initiatief noemt. Toen en ook later vroegen wij waarom er geen activitei- ten tegen de Koppelingswet onder de naam NBK georganiseerd werden, aangezien de groepen die vooral actief zijn in het landelijk (in het begin) ook deel uitmaken van NBK. In de- zelfde vergadering is toen het landelijk initiatief opgericht (LITK). Wij stelde dat we daar op deze basis niet in deelne- men. Manieren van werken Wij denken dat hier vooral een verschil van manier van aanpak uitspreekt waar natuurlijk ook politieke ideeën aan ten grond- slag liggen. Daarom willen we eerst uiteen zetten wat onze ideeën zijn. Vanaf het begin hebben we gesteld dat een hon- derd tal organisaties tegen de Koppelingswet bijeen krijgen niet moeilijk is, maar dat dit nog geen actief verzet bete- kent. Daarnaast staat de Koppelingswet niet op zich. Er is een lange lijst van maatregelen genomen en het eind daarvan is nog lang niet in zicht. Van groot belang is dan ook om veel mensen te betrekken in het lot van illegalen en voorzieningen open te houden of weer open te breken. Dit betekent dat er netwerken opgebouwd moet worden. Gezamenlijke initiatieven eisen geza- menlijke uitgangspunten. Dit is vaak een van de zaken waar in veel tijd in gaat zitten. Ook vragen als: waar is het secreta- riaat, wie voert namens wie het woord aan de pers enz. Wij vinden dat mensen in hun eigen omgeving het beste weten hoe zaken aan te pakken. Ook betwijfelen we of het altijd zo is dat een landelijke organisatie meer kracht heeft dan een los verband van lokale activiteiten. Juist de acties tegen de Koppelingswet hebben aangetoond dat veel mogelijk is. Een ander bezwaar bij veel initiatieven is dat zj veel lijken maar weinig inhouden. Manifestaties bijvoorbeeld waarvoor vier kleuren affiches zijn uitgebracht, een grote zaal is gehuurd, tienduizenden guldens subsidie en uiteindelijk blijkt er zo goed als niemand te komen. Daarom vinden wij het belangrijk dat er een duidelijk basis is waarop je grotere activiteiten organiseert. Als laatste willen we nog noemen dat veel initia- tieven zich volledig op de politiek richten. Gezien de ontwik- kelingen van de laatste tien jaar lijkt ons dat achterhaald. Steeds vaker blijkt dit een heilloze weg. De politiek reageert hoofdzakelijk op krachtsverhoudingen in de maatschappij in plaats van de maatschappij te sturen op basis van de wense- lijkheid van ontwikkelingen. En electorale overwegingen spelen een grote rol, Tweede Kamer en de regering als platform om stemmen te winnen. Niet dat je je niet op de politiek moet richten maar net zo belangrijk is het om je direct op allerlei maatschappelijke organisaties te richten maar ook tot, een vervelend woord, 'de gewone burgers'. Terugkomend op het LITK. Een kaarten-actie of een demonstratie (activiteiten van het LITK) hoeven helemaal niet als LITK georganiseerd te worden. Dit had net zo goed door een aantal organisaties uit het landelijk overleg kunnen komen met ondersteuning van anderen. Een landelijk initiatief krijgt al snel een dwangmatig karak- ter. Als je je er niet bij wilt aansluiten dan word je al gauw gezien als een groep waar niet mee valt samen te werken valt of een groep die de eventuele kracht die je gezamenlijk kunt hebben ondermijnt. Wij vinden dit een valse discussie. Elkaar op de hoogte houden van elkaars activiteiten lijkt ons genoeg zodat we geen zaken dubbel doen. Ten slotte Activiteiten tegen de koppelingswet tot de invoering hebben in tijd een zeer beperkte duur (waarschijnlijk tot Juli 1996) Het gaat er ons vooral om op langere termijn de discussie over illegalen en vluchtelingen open te breken en vanuit de maat- schappij een brede basis te creeen die het opneemt voor en steun geeft aan illegalen.