Intimidaties van het bezoek aan de grensgevangenis (maart 1994)
Gebouw van Leugens brochure in 12 hoofdstukken naar aanleiding van 1 jaar grensgevangenis, mei 1993
Ontwikkelingen in de grensgevangenis (12 november 1993)
Ontwikkelingen in de grensgevangenis (25 oktober 1993)
Ontwikkelingen in de grensgevangenis (15 oktober 1993)
Ontwikkelingen in de grensgevangenis (29 april 1993)
Ontwikkelingen in de grensgevangenis (20 april 1993)
Ontwikkelingen in de grensgevangenis (7 april 1993)
Demonstratie na een jaar grensgevangenis (6 april 1993)
"Bijna helft gevangenen bleef in Nederland" Ervaringen van de bezoekgroep van het Autonoom Centrum in het Grenshospitium, 1992
Isolatie en overplaatsingen: de praktijk van de grensgevangenis (december 1992)
De grensgevangenis en racisme (opening 6 april 1992)
december 1992
Grensgevangenis
Wij vinden het ontoelaatbaar dat na enige 'onaanvaardbaar gedrag', 'verbale agressie' of 'niet-handhaafbaarheid' (deze begrippen kunnen naar willekeur door een ieder ingevuld worden), vluchtelingen vanuit de grensgevangenis in Amsterdam Zuid-Oost direkt overgeplaatst worden naar de PI Over-Amstel. Zij verblijven daar gedurende een week in isolatie. In sommige gevallen wordt dit met nog een week verlengd. Niet slechts enkele vluchtelingen die overgeplaatst worden vanuit de grensgevangenis komen daar terecht, maar alle vluchtelingen. Deze afdelingen bevinden zich boven in de torens. Het gaat hier om betonnen cellen, zonder enige aankleding; geen bed, geen stromend water, slechts een plee. Om water te krijgen moet je bellen. In het meest gunstige geval wordt er na twee uur gereageerd, in het slechtste geval moet men zes uur wachten. Men zit daar bijna 24 uur per dag. 's Middags mag men er even uit; men kan dan douchen, tanden poetsen (dat mag 's ochtends niet) en wordt vervolgens gelucht. Dat luchten duurt maximaal een kwartier en vindt plaats in een betonnen ruimte zonder ramen op dezelfde verdieping. Verse lucht wordt aangevoerd via het plafond. Kontakten met andere gevangenen zijn verboden. De vluchtelingen die vragen wat er nou eigenlijk aan de hand is, omdat zij absoluut niet begrijpen waarom ze zelfs nog slechter behandeld worden dan afgestrafte gedetineerden die dagelijks twee uur rondjes mogen lopen op de binnenterreinen, krijgen te horen dat dat de regels nu eenmaal zijn. Het lijkt er dus sterk op dat er afspraken over deze behandeling zijn gemaakt.We zullen drie voorbeelden geven van vluchtelingen die zijn overgeplaatst naar de Bijlmerbajes.
Op 18 juni '92 wil de heer Sillah, gedetineerd in de grensgevangenis, een aantal tijdschriften terugbrengen naar een vriend op een andere afdeling. Dat wordt hem verboden en hij wordt gemaand terug te gaan naar zijn cel. Sillah weigert dit aangezien het toch een kleine moeite zou zijn hem even naar de andere vleugel door te laten. Er ontstaat vervolgens een ruzie met een aantal bewakers. De volgende dag wordt hij wegens niet-handhaafbaarheid overgeplaatst naar de Bijlmerbajes. Bij het vervoer is hij geboeid en heeft hij een stok in zijn broek gekregen. Sillah heeft met zijn advokaat een klacht over de hele affaire ingediend, die uiteindelijk gehonoreerd is met een schadevergoeding van fl. 10.- per dag. Die heeft hij echter nooit mogen ontvangen daar hij, in afwachting van de uitspraak over zijn klacht, Nederland is uitgezet. Die uitspraak kwam erop neer dat direkteur Hofstee toegaf dat hij Sillah onterecht naar de isolatie in de Bijlmerbajes gestuurd had op 18 juni '92. Dat gebeurde namelijk illegaal, want Kosto voerde pas op 24 juni '92 de officile maatregel door waarbij vier torens van de Bijlmerbajes zijn aangewezen als ruimten bedoeld in artikel 7a van de Vreemdelingenwet. Op 26 september krijgt de heer Asum Ahemsah, die op dat moment al vier maanden in de grensgevangenis vast zit, ruzie met een vrouwelijke bewaker over het gebruik van een radiokassetterekorder op zijn cel. Hij wil het apparaat meenemen hetgeen door haar wordt verboden. Vervolgens ontstaat hier een woordenwisseling over. Het beklag dat de bewaakster daarover doet bij de direkteur, leidt op 27 september tot overplaatsing van Ahemsah naar de Bijlmerbajes (Huis van Bewaring 'De Schans'). Volgens het door de direkteur uitgereikte bevel zou hij namelijk op 26 en 27 september meerdere malen en op ernstige wijze vrouwelijk personeel bedreigd hebben en weigeren opdrachten van hen te aanvaarden. Asum Ahemsah probeert nog met de direkteur te praten en zegt dat als deze hem al wil straffen, hij hem ook cel-arrest in het 'grenshospitium' kan geven in plaats van een week Bijlmerbajes. De direkteur antwoord daarop dat hij zojuist de maatregel ondertekend heeft en dat hij daar niets meer aan kan veranderen. Na een week isolatie in de Bijlmerbajes keert Asum Ahemsah op 6 oktober terug naar de grensgevangenis. Kort nadat hij een douche heeft genomen, komt hij dezelfde bewaakster tegen die hem op cynische toon vraagt hoe het in de 'echte' gevangenis was geweest. Asum Ahemsa maakt duidelijk dat hij niet meer met haar wil praten omdat praten met haar hem een week isolatie heeft opgeleverd. Hij voegt daar nog aan toe dat hij anderen hetzelfde zal adviseren. Na twintig minuten wordt hij ontboden bij de direkteur die een tweede bevel ondertekent. Die luidde als volgt: op grond van de overweging dat U terstond na terugkeer uit de PIOA opnieuw problemen maakte met het vrouwelijk personeel en een zeer slechte invloed op de andere bewoners had, wordt u wederom voor de duur van een week overgeplaatst naar de PI Over Amstel. Het bevel vermeldt tevens dat de overplaatsing eventueel met nog een week verlengd kan worden. Na twee weken doen alle botten hem zeer en gaat het lopen zeer moeizaam. Hij laat zich daarom onder behandeling stellen van de Medische Dienst in de grensgevangenis. De papieren waarin de overplaatsing aan hem wordt medegedeeld, zijn in het Nederlands opgesteld. Daardoor weet hij niet dat hij binnen twee weken een klacht in kan dienen. Een klacht over de eerste week is sowieso praktisch onmogelijk; hij krijgt in de isolatie geen pen of papier, terwijl hij daar wel om heeft gevraagd. Asum Ahemsah heeft achteraf alsnog een klacht ingediend over zijn verblijf in isolatie in de Bijlmerbajes. Op 11 september ontstaat tijdens een partijtje voetbal ruzie tussen een gedetineerde en de heer Gibeson, waarbij over en weer wat klappen vallen. Gibeson verdwijnt daarna in de isolatie ('afkoelcel', Kostoiaans eufemisme voor isolatiecel) van de grensgevangenis. De ander krijgt die avond celarrest. Op 12 september wordt Gibeson, op grond van de overweging dat betrokkene een medebewoner in elkaar geslagen heeft, overgeplaatst naar HvB 'De Schans' voor de duur van n week, <169>eventueel te verlengen met n week<170>. Verbaal agressief ben je al gauw volgens de personeelsleden en de direktie in de grensgevangenis. Wat hadden, los van de vraag of dit echt zo is, de personeelsleden dan anders verwacht van onschuldige mensen die soms maandenlang gedetineerd zijn alleen omdat zij asiel hebben aangevraagd? Mensen die het vaak al heel moeilijk hebben door de situatie die ze ontvlucht zijn. In plaats van hier rekening mee te houden, volgt er alleen botte repressie op elke opstandigheid en mondigheid van de gedeteineerde vluchtelingen. Voor zover wij hebben kunnen achterhalen zijn sinds de opening op 6 april dit jaar tussen de 15 en twintig mensen overgebracht naar de isolatie-afdelingen in de Bijlmerbajes. Een inhumane maatregel voor mensen die al op een inhumane manier van hun vrijheid zijn beroofd.
DUUR VAN DETENTIE
Bij opening van de grensgevangenis is door verschillende mensen nadrukkelijk verklaard dat de detentie slechts voor korte duur zou zijn. Bij binnenkomst in de grensgevangenis wordt vluchtelingen nog steeds verteld dat zij tussen de zes en acht weken gedetineerd zullen zijn. Wij hebben ervaren, dat er mensen maanden zitten. Verblijf van drie maanden is geen uitzondering; n zit er al zes maanden, twee vijf en n vier. Vluchtelingen zitten dus een straf uit waarvoor je in Nederland toch een behoorlijk misdrijf voor moet begaan. Voor de duidelijkheid: het gaat hier om mensen die niets gedaan hebben. Als laatste willen we de aandacht vestigen op de heer Okeke die nu ruim drie maanden gedetineerd is. Okeke heeft ernstige neurologische klachten, waarschijnlijk door een granaatscherf in zijn hoofd. Hij is bijna doof, kan moeilijk praten en heeft dringend medische verzorging nodig. In de grensgevangenis, waar het volgens Justitie goed geregeld is met de medische voorzieningen, heeft hij tot nu toe alleen anti-psychotische medicatie gekregen, uitsluitend bedoeld om hem rustig te houden. Wel is hij 'voor zijn gezondheid' in isolatie gezet in de grensgevangenis. Okeke bevindt zich met oog op zijn gezondheid in een levensgevaarlijke situatie en zou direkt tot Nederland moeten worden toegelaten om medisch behandeld te worden. Inmiddels is de heer Okeke door onze bemoeienissen doorgelaten naar een Opvang Centrum.
Geen medische opvang voor mishandelde asielzoeker
Op 19 november werd de heer Suleman op Schiphol mishandeld door leden van de Marechaussee bij een poging hem uit te zetten. In de vertrekhal schreeuwde de heer Suleman dat hij bang was, niet uitgezet wilde worden en dat hij vermoord zou worden als hij teruggestuurd zou worden. Hij werd meteen naar de keel gegrepen, geslagen en geboeid door een aantal marechaussee'ers. Hierop werd hij een kamertje ingewerkt. Daar werd hij door een grote groep geniformeerden geslagen en geschopt. Hij viel op de grond en kreeg meteen ook boeien om zijn onderbenen. De boeien waren dusdanig strak aangetrokken waardoor zijn handen en voeten werden afgekneld en het bloed niet goed kon doorstromen. Een deel van zijn kleren werd van zijn lichaam gerukt en zijn broek werd gescheurd. Terwijl hij op de grond lag werd hij ook nog geschopt en geslagen. Het gevolg: een kortdurende bewusteloosheid, een afgebroken tand, diverse bloedingen aan zijn gezicht, vermoedelijke kneuzingen aan zijn ribben en een kapotgeslagen en verdwenen horloge. De uitzetting ging op het laatste moment niet door na interventie van de Landsadvokaat. Besloten werd Suleman weer terug te brengen naar de grensgevangenis. Terwijl Suleman hevig bloedde uit zijn mond en verschillende wonden aan zijn gezicht had, heeft hij op Schiphol geen enkele verzorging gehad. Opvallend is dat de Marechaussee in het Rijksrechercherapport over de zaak Muluta unaniem verklaarde mensen met duidelijke klachten persoonlijk te begeleiden naar de medische dienst op de luchthaven. In dit geval, waarin overduidelijk sprake was van een (door hun toedoen) gewonde man, is Suleman echter zonder enig onderzoek doorgestuurd naar de grensgevangenis. Een onderzoek had al op Schiphol moeten plaatsvinden. In de grensgevangenis werden zijn verwondingen door de Medische Dienst slechts oppervlakkig onderzocht, waarbij alleen het bloed van zijn gezicht werd geveegd. De heer Suleman heeft daarom om een arts van 'buiten' gevraagd. Het bezoek van deze arts is op vrijdag door de advokaat van Suleman geregeld met adjunkt-directeur Politiek. Op zaterdag 22 november gingen advokaat R. de Zeeuw en de arts H. Schumacher naar de grensgevangenis om de heer Suleman te bezoeken. Om 13.30 uur meldden zij zich in de grensgevangenis. Daar kregen zij van de heer Moldovan (Hoofd Begeleiding) te horen dat mr. Greven (Hoofd Penitentiaire Inrichtingen bij het Ministerie van Justitie) voorwaarden had gesteld aan het bezoek. Dat was volgens Moldovan nu alleen mogelijk in het bijzijn van een arts uit de grensgevangenis. De medisch adviseur en de advokaat slaagden er in Moldovan duidelijk te maken dat dit absoluut niet kon. Vervolgens was een bezoek alleen maar mogelijk als Suleman eerst onderzocht zou zijn door een arts van de grensgevangenis (dat was zaterdagmiddag dus blijkbaar nog steeds niet gebeurd). Na lang praten verdween ook deze voorwaarde van tafel. Moldovan voerde als laatste argument aan dat Suleman niet kon komen omdat hij zat te eten. Uit verklaringen van Suleman blijkt echter dat deze daar al om 12.30 uur mee klaar was en vervolgens is gaan slapen. Opvallend genoeg werd hij om 14.50 uur gewekt om onderzocht te worden door de arts van de grensgevangenis. Na een zeer vluchtig onderzoek werd hij doorgelaten naar zijn advokaat en diens medisch adviseur die dus anderhalf uur zijn opgehouden.
