Duitsland
Groepsuitzetting van 60 Nigerianen
Bij een uitzetting van 60 Nigeriaanse
vluchtelingen naar Nigeria hebben 123 ambtenaren van de Bundesgrenzschutz
de vluchtelingen handboeien om gedaan en het vliegtuig in geleid. Het vliegtuig
was een charter van Caledonian Airlines, een vliegtuigmaatschappij die
in het bezit is van Carlson Corporation of America. De thuisbasis van de
Caledonian Airlines is London Gatwick Airport.
Veroordeling taxichauffeur
Een Italiaanse taxichauffeur is
door een Duitse rechter veroordeeld tot zes maanden gevangenisstraf voor
het illegaal Duitsland binnenbrengen van vier Kosovaren en een Irakees.
De chauffeur pikte op 21 maart 1999 de mensen op in Vicenza en rekende
voor een rit van 450 km 900 DM. Bij een controle aan de Oostenrijk-Duitse
grens werd hij aangehouden en gearresteerd. De 63-jarige chauffeur werd
bovendien nog veroordeeld tot twee jaar rijverbod en het intrekken van
zijn taxivergunning.
Raad van Europa
Het Anti-Folter-Comité van
de Raad van Europa, dat bestaat uit artsen, psychologen en deskundigen
op het gebied van strafrecht, wijst in een rapport op acht gevallen van
overmatig geweld door de luchthavenpolitie. Bij drie van deze gevallen
is het onderzoek stopgezet wegens gebrek aan bewijs. In de overige vijf
gevallen loopt het onderzoek nog.
Één van de mensen
betreft een Iraniër, J.S., die tijdens zijn uitzetting is geslagen.
J.S. werd op 29 december 1998, één dag voordat er een medisch
onderzoek bij hem zou plaatsvinden, uitgezet. De arrondissementsrechtbank
had eerder besloten tot een medisch onderzoek naar aanleiding van de gezondheidstoestand
van de man. Een laatste poging om de uitzetting te voorkomen mislukte doordat
rechter Neuman van de arrondissementsrechtbank in Freiburg een verzoek
tegen de uitzetting afwees.
De uitzetting van 29 december 1998
was de derde poging van de Duitse autoriteiten om J.S. uit te zetten. De
eerste twee keer, op 9 augustus en 5 november 1998, hadden de piloten van
de betreffende vliegtuigen de uitzetting geweigerd. Beide keren was de
Iraanse man dusdanig toegetakeld door de politie dat het bloed van zijn
gezicht liep.
Tijdens een bezoek aan het vliegveld
van Frankfurt kreeg het comité een interne handleiding voor het
terugvoeren van buitenlanders van januari 1998. In de handleiding
staat dat geweld proportioneel moet worden toegepast, dat het afplakken
van de mond verboden is en dat uitzettingen niet tot elke prijs moeten
worden doorgevoerd. Ambtenaren van de Bundesgrenzschutz moeten deze handleiding
ondertekenen. Tijdens een proces in 1994 over de dood van een vluchteling
tijdens een uitzetting bleek al dat de dienstdoende ambtenaren zich niets
van de opgestelde regels aantrekken. Zij namen allerlei soorten banden
en riemen (autoriemen), breed plakband en oude sokken mee van huis om vluchtelingen
te kunnen boeien.
Soedanees sterft tijdens uitzetting
Amir Ageeb uit Soedan werd in de
nacht van 28 op 29 mei 1999, aan handen en voeten geboeid in een vliegtuig
van Lufthansa (vlucht LH 558) uitgezet. Het vliegtuig dat van Frankfurt
(van waaruit bijna 10.000 uitzettingen per jaar plaatsvinden) naar Caïro
onderweg was, maakte een tussenlanding in München toen duidelijk werd
dat Aamir Ageeb overleden was. De drie marechaussee’ers die hem begeleidden
hadden voor het opstijgen van het vliegtuig een integraalhelm op zijn hoofd
vastgezet door het “naar-onder-te-drukken”.
Drie dagen na het overlijden van
Aamir Ageeb maakte het openbaar ministerie in Frankfurt bekend dat onderzoek
naar de gebeurtenis maanden zou gaan duren. Een eerder onderzoek uit 1994
naar het overlijden van een Nigeriaanse vluchteling, werd toentertijd uitgesteld
en later gestaakt.
Op 31 mei 1999 vond er een demonstratie
plaats tegen de moord op Aamir Ageeb en voor verblijfsrecht voor iedereen.
Naar aanleiding van het overlijden
van Aamir Ageeb werd op 4 juni 1999 tijdens de Eurotop in Keulen het kantoor
van de Grünen bezet. De aanwezigheid van de Grünen in de rood-groene
coalitieregering in Duitsland heeft niet veel veranderd aan het bestaande
asielbeleid en de uitzettingen. Twee mensen uit Kameroen, drie uit Nigeria,
twee uit Koerdistan, één uit Peru, drie uit Sri Lanka, twee
uit Togo, één uit de Verenigde Staten en één
uit Duitsland, bezetten het kantoor en begonnen een hongerstaking. De Peruaanse
deelnemer aan de actie werd later, toen hij op weg was naar een bijeenkomst
in Hamburg, gearresteerd.
Mishandeling
De grenspolitie die belast is met
de uitzettingen uit de Duitse deelstaat Nedersaksen, lijkt er een gewoonte
van te maken om vluchtelingen te mishandelen. Vluchtelingen worden geschopt
en geslagen waarbij in diverse gevallen de sporen van de mishandeling nog
enkele dagen na de uitzetting zichtbaar zijn. De Koerdische vluchteling
Ferzent U. is door de Turkse mensenrechten-organisatie IHD zelfs naar een
trauma-centrum doorgestuurd. Ferzent U. kreeg tijdens zijn uitzetting een
epileptische aanval, maar hem werden medicamenten geweigerd. In plaats
van medische bijstand werd hij aan handen en voeten geboeid, kreeg hij
een oorvijg, een dreun op zijn neus (die later gebroken bleek), en stroomstoten
op hals en benen.
Grenskamp in Zittau
Net als vorig jaar vond er dit jaar
een grenskamp plaats aan de Pools-Tsjechisch-Duitse grens, in de grensplaats
Zittau. Daar werd een tentenkamp met ongeveer 500 deelnemers opgebouwd.
Op 8 augustus 1999 begon het kamp met een popconcert op een plein in het
midden van Zittau. ‘s Middags vond er een ontmoeting plaats met Poolse
actievoerders die de voorafgaande dagen aan de Pools-Oekraïnse grens
actie hadden gevoerd. Ook tijdens de week aan de grens vonden er diverse
acties plaats, zoals een demonstratie aan beide zijden van de grens, een
blokkade van de hoofdstraat van Zittau tegen de arrestatie van vier actievoerders,
een belegering van een Bundesgrenzschutz-kazerne, een roofoverval en kaping
van een stoomlocomotief, een picknick in voortuinen van huizenbezitters
en enkele andere kleine acties.
Rond 26 juli 1999 werd in Zittau
door onbekenden huis aan huis een brief verspreid. In de brief, met het
briefhoofd van het ministerie van Binnenlandse Zaken van Dresden, werd
gewag gemaakt van de aansluiting van Zittau bij Polen door een grenscorrectie
in westelijke richting. Hierdoor zou Zittau vanaf 2002 onderdeel uitmaken
van Polen. Volgens de brief hoefden Duitsers niet te verhuizen mits zij
de Poolse nationaliteit aanvroegen en zich de Poolse taal eigen maakten.
De brief leidde tot zoveel verwarring in het stadje dat de politie van
het ministerie van Binnenlandse Zaken de opdracht kreeg een strafrechtelijk
onderzoek te starten naar de makers en verspreiders van de brief.
Zwitserland
Dood Palestijnse vluchteling
In Zwitserland worden bij uitzettingen
drie gradaties gehanteerd. Gradatie één is politiebegeleiding,
gradatie twee is politiebegeleiding met lichte boeien, en gradatie drie
is hand- en voetboeien en aftapen van de mond. De Palestijnse vluchteling
Khaled Abuzarifeh overleed in een lift op het vliegveld Kloten terwijl
hij onder begeleiding van politiefunctionarissen op weg was naar een vliegtuig.
De eerste keer dat geprobeerd werd hem uit te zetten op 10 januari 1999
weigerde de piloot hem mee te nemen omdat hij schreeuwde. De tweede poging
tot uitzetting, op 3 maart 1999, werd hem fataal. Hij was aan handen en
voeten geboeid en zijn mond was afgeplakt met tape.
Uitzetting voorkomen
Eind mei slaagden passagiers in
een vliegtuig van Swissair erin een jonge geboeide Congoleze vluchteling
te bevrijden uit handen van de begeleidende Zwitserse politie. Op 9 mei
1999 wilden de Zwitserse autoriteiten de 23-jarige vluchteling uitzetten
naar Kinshasa. Twee agenten begeleidden de man wiens handen en voeten geboeid
waren en wiens mond afgeplakt was. Voor een tussenlanding in Kameroen werd
de pleister van zijn mond gehaald en schreeuwde de man het uit. De medepassagiers
die tot op dat moment niet wisten dat de vluchteling zich in het vliegtuig
bevond, omdat deze in een apart deel was neergezet, kwamen in verzet tegen
de uitzetting. Na de landing in Kameroen werden de autoriteiten op de hoogte
gesteld van de uitzetting. Deze eisten de terugkeer van de vluchteling
naar Zwitserland en Swissair diende deze terugkeer toe te zeggen alvorens
het vliegtuig verder kon vliegen. De man keerde terug naar Zwitserland
als vrij man, aangezien zijn vreemdelingenbewaring was opgeheven.
Tot eind vorig jaar stond in het
handboek voor piloten van Swissair dat mensen die aan handen en voeten
geboeid waren of wiens mond afgeplakt was, niet vervoerd mochten worden
in toestellen van Swissair. Op 1 januari 1999 werd dat verbod opgeheven.
Vanaf 9 mei 1999, naar aanleiding van de mislukte uitzetting van de Congolese
vluchteling, heeft Swissair echter opnieuw besloten om uitzettingen onder
de huidige omstandigheden niet uit te voeren.
Spanje
Legaliseringen Spanje
Spanje overweegt om rond de 85 duizend
illegalen ‘amnestie’ te geven. Als illegalen kunnen aantonen dat zij in
Spanje hebben verbleven voor 1 juni 1999, krijgen zij een tijdelijke verblijfsstatus.
De maatregel komt voor de invoering van de nieuwe vreemdelingenwet. In
deze nieuwe wet zijn alle partijen overeengekomen dat illegalen die kunnen
aantonen dat zij langer dan twee jaar in Spanje verblijven een tijdelijke
verblijfsstatus krijgen. Een uitzondering wordt gemaakt voor vluchtelingen
die het land zijn binnengekomen met behulp van mensensmokkelaars. Als zij
bereid zijn tegen de mensensmokkelaars te getuigen krijgen zij direct een
verblijfsvergunning.
Oostenrijk
Nigeriaanse vluchteling sterft
Marcos O., vluchteling uit Nigeria,
25 jaar jong, is vermoord tijdens zijn uitzetting. Na 11 jaar verblijf
in Oostenrijk en een afgewezen asielverzoek werd hij zaterdag 1 mei op
een vliegtuig van de Bulgaarse maatschappij Balkan Air gezet. Onder escorte
van drie Oostenrijkse politieagenten zou hij via Bulgarije naar Nigeria
worden uitgezet. Zijn mond was afgetaped en hij was vastgebonden. Volgens
ooggetuigen leek hij wel op een mummie. In Sofia bleek Marcos dan ook te
zijn gestikt.
Zijn dood is zijn eigen schuld,
beweren politici: hij heeft zich immers verzet tegen verwijdering. Op een
persconferentie zei algemeen directeur van de Oostenrijkse Dienst voor
Openbare Veiligheid, Michael Sika, dat “(...) wie weet met welke lichaamskracht
zwarten zich kunnen verzetten milder zal zijn met zijn kritiek dan wie
niet weet waarover het hier gaat”. Een racistische en bevooroordeelde uitspraak.
Luchthavenpersoneel noch bewakers uit de deportatie-gevangenis waar hij
verbleef, melden dat er weerstand van Marcos te verwachten of te zien was.
Een piloot van Balkan Air die als
passagier meevloog in het vliegtuig, getuigde dat Marcos O. als een mummie
op zijn stoel was vastgebonden. Meerdere malen had hij de drie begeleidende
politiebeambten gevraagd aan de situatie iets te veranderen, echter zonder
succes.
Tegen de drie politieagenten die
Marcos vermoordden zijn geen maatregelen genomen, ze werden niet eens geschorst.
En minister Schlögl van Binnenlandse Zaken zegt niet te weten dat
dit soort methoden werden gebruikt, want intapen is immers bij rechterlijke
uitspraak verboden. Zijn aftreden is geëist, maar hij krijgt onvoorwaardelijke
steun en komt ervan af door uit te spreken het voorval diep te betreuren.
De verkiezingen komen eraan en Schlögl is erg populair om zijn strenge
asielbeleid.
Oostenrijk heeft alle uitwijzingen
van vluchtelingen die mogelijk weerstand kunnen bieden voor onbepaalde
tijd opgeschort. Nieuw is nu de invoering van het gebruik van een integraalhelm
waarmee schreeuwen gedempt en bijten voorkomen wordt. Gewone politieagenten
bij uitzetting worden vervangen door de speciale uitzettingseenheid Wega:
anti-terreur en anti-oproerpolitie.
Op 8 mei demonstreerden in Wenen
tussen de 3000 en 4000 mensen tegen uitzettingsmethoden en tegen de racistische
wetten die de verwijderingstechnieken legitimeren; zij eisten het aftreden
van Schlögl. Op 12 mei, internationale actiedag voor Marcos O., vonden
nog twee demonstraties plaats tegen racistisch beleid. Tot twee keer toe
werd korte tijd het hoofdkantoor van de SPÖ, de Socialistische Partij
van Schlögl, bezet. In een buitengewone parlementszitting waarin de
Groenen en de Liberalen Schlögl onder vuur namen, hadden actievoerders
op de tribune zich ingetaped.
In Nigeria heeft de mensenrechtenorganisatie
Constitutional Rights Project (CRP) in Lagos direct haar veroordeling uitgesproken
en gewaarschuwd tegen de dreigende ‘normalisering’ van dit soort geweld
bij uitzettingen.
Op 27 mei 1999 werd één
van de leiders van de protesten, Charles O., door de politie in Oostenrijk
gearresteerd onder verdenking van drugshandel. Van verschillende zijden
werd erop gewezen dat de beschuldigingen van de politie uit de lucht gegrepen
zijn en dat het slechts om een afleidingsmanoeuvre gaat die tot doel heeft
de aandacht af te leiden van de handelingen van de politie.
Engeland
Ondervraging cricketfans
Gedurende de Cricket World Cup in
het Verenigd Koninkrijk werden bezoekers uit Sri Lanka en andere Aziatische
landen ondervraagd over hun kennis van het cricketspel. Ongeveer 600 van
de 5.000 fans die vanuit Colombo (Sri Lanka) zijn door immigratie-ambtenaren
ondervraagd. Op 17 mei 1999 bevestigde het Ministerie van Buitenlandse
Zaken dat de vragen werden gesteld om te constateren of de aanvrager van
een visum een ‘bonafide cricket fan’ was.
Gevangenis voor vluchtelingen
De regering van het Verenigd Koninkrijk
heeft ingestemd met de bouw van een speciale vluchtelingengevangenis. Als
lokatie is de Aldington-gevangenis in Kent gekozen. Dat is dicht bij de
treintunnel onder het Kanaal. Naar alle waarschijnlijkheid zal een privé-onderneming
de leiding over de gevangenis op zich nemen. Met de gevangenis doet de
overheid een poging om vluchtelingen en veroordeelden te scheiden en tevens
de capaciteit te creëren om vluchtelingen voor zeer lange tijd op
te sluiten. De meerderheid van de vluchtelingen krijgt een tijdelijke status
tot het moment van de uitspraak in hun asielverzoek. Een deel van de vluchtelingen
wordt opgesloten in één van de circa 800 gevangenisplaatsen
in afwachting van een beslissing op hun asielverzoek. De regering geeft
als reden voor de bouw van de gevangenis de toename van het aantal vluchtelingen
en dat van al deze vluchtelingen een kwart tot de helft wordt afgewezen.