Grensbewaking

Actiekamp

Sommige bewoners in de grensstreek hebben wel degelijk last van de BGS-activiteiten. Zo wordt door de BGS hard opgetreden tegen taxichauffeurs in de grensregio. Een aantal van hen heeft zware straffen gekregen voor het `smokkelen' van `illegalen' vanaf de Duitse zijde van de grens richting het westen. In de gemeente Zittau-Löbau lopen momenteel 36 onderzoeken tegen 22 (van in totaal 73) taxichauffeurs. De eersten zijn inmiddels veroordeeld tot onvoorwaardelijke straffen tussen anderhalf en twee en half jaar. De veroordeling van de taxichauffeurs heeft er toe geleid dat zij bijna geen zwarte passagiers meer meenemen. Om de proef op de som te nemen besloot een zwarte journalist te proberen een taxi te gaan. De weerstand tegen het kamp was ook gevoed door een actiekamp van vrouwen en lesbiennes, die begin juli in dezelfde streek de tenten hadden opgeslagen. Tegen de vrouwen was vanuit de overheid een ware hetze ontketend, vooral nadat op muren in Görlitz leuzen waren aangebracht. Verbieden van de actieweek kon echter niet, dus werd geprobeerd degene die zijn land ter beschikking had gesteld onder druk te zetten. Gelukkig was er een contract afgesloten door de man en de organisatoren van het kamp, en kon hij niet meer onder het contract uit. Het kamp ging van start met een 36 uur durende rave op het kampterrein. Meer dan duizend mensen uit Duitsland, Polen en Tsjechië bezochten het feest.

Nieuwe grensovergangen

De dinsdag begon met een persconferentie naar aanleiding van de berichten dat er drie nieuwe grensovergangen zouden worden geopend. Na de bijeenkomst vertrok de pers naar de dichtstbijzijnde plek voor een nieuwe grensovergang. Daar was kort daarvoor een ferrydienst geopend. Het vlot voer drie keer heen en weer over de Neisse, tot Poolse grensbewakers besloten de touwen waarmee het vlot heen en weer getrokken werd door te snijden. Ondertussen werd ter plekke een persconferentie gegeven over het waarom van het kamp. De persconferentie kreeg een onwerkelijk karakter door de verschijning van veel BGS'ers met honden. Het humeur van de heren van de BGS werd er niet beter op toen zij, door de aanwezigheid van de pers, niet zomaar op konden treden en ook nog eens uitgebreid gefotografeerd werden door demonstranten. Ook nu had de BGS het voornemen mensen te arresteren: zij waren op zoek naar de mensen die op het vlot heen en weer waren gevaren, omdat deze daarmee illegaal de grens over waren gestoken. Niemand werd gearresteerd. Arrestaties werden wel verricht door de Poolse grensbewaking, een stuk stroomopwaarts. Daar ontdekten de Poolse bewakers dat er een verbinding met een kabelbaan was aangelegd. De eerste twee demonstranten die de oversteek waagden werden wegens illegale grensoverschrijding aangehouden, maar na een paar uur weer vrijgelaten.

Lokale betrokkenheid

Al met al kan gesteld worden dat de acties leuk waren, maar dat het moeilijk bleek te zijn mensen uit de regio daadwerkelijk te bereiken gedurende de actieweek. Positief was wel dat er voorafgaande aan de actieweek veel contacten zijn gelegd met regionale antifascisme-groepen. Actieweken als deze zijn nodig om de aandacht van mensen te vestigen op de dagelijkse gang van zaken rond de oostgrens en lokale initiatieven te stimuleren. De noodzaak daarvan werd nog tijdens de actieweek op dramatische wijze duidelijk door een ongeval waarbij zeven vluchtelingen uit Kosovo om het leven kwamen.

Dodelijke mensenjacht

De vraag dringt zich op waarom de BGS de bus niet aan de grens heeft tegengehouden, als zij was getipt over de komst van de bus. Het ongeluk is gebeurd in Weissenborn. Dat plaatsje ligt 26 kilometer achter de grens. Dit kan niet anders betekenen dan dat de bus vanaf de wegversperring (volgens de BGS tien kilometer achter de grens) gedurende 16 kilometer is opgejaagd door de BGS. Remsporen van een tweede auto op de plaats van het ongeluk wijzen hier ook op. Uit verklaringen van overlevenden blijkt dat hun bus langdurig is achtervolgd op zeer kleine afstand. De bestuurder heeft dit gemerkt en de snelheid waarmee hij reed verhoogd. Pogingen van de vluchtelingen om met klopsignalen de bestuurder langzamer te laten rijden halen niets uit. Als de bus te pletter rijdt, zijn direct geüniformeerden aanwezig. De BGS weigert verder op het gebeuren in te gaan en houdt vast aan haar eigen (rammelende) versie.

Deporteren tot iedere prijs

De BGS weigert een asielverzoek van de gewonde Albanezen in behandeling te nemen. Nadat een eerste medische behandeling heeft plaatsgevonden, worden de gewonden urenlang door de BGS verhoord en vervolgens gedwongen een verklaring te ondertekenen. De verhoren gaan niet over hun vluchtmotieven, maar enkel over de manier waarop zij gevlucht zijn. De BGS verklaart evenwel op een persconferentie dat verhoren met betrekking tot het asielverzoek niet kunnen beginnen vanwege de gezondheidstoestand van de gewonden. Een advocate die probeert in allerijl een aantal gewonden te bezoeken en ervoor te zorgen dat zij een asielverzoek kunnen indienen, krijgt van leden van de BGS te horen dat dat niet bij hun kan: zij zorgen immers alleen voor de bewaking van de Kosovo-Albanezen. De BGS zorgt er vervolgens voor dat er een bezoekverbod voor de gewonden wordt afgekondigd. De directie van het ziekenhuis in Freiberg, waar de meeste gewonden verblijven, verleent zonder morren haar medewerking aan het verbod. Familieleden, vrienden, bezoekgroepen en advocaat worden niet toegelaten.

Al na enkele dagen wordt duidelijk dat de Duitse overheid alles op alles zet om de gewonde vluchtelingen uit te zetten. Twee van de gewonden worden kort na het ongeluk uitgezet. Zij zijn er nog zo slecht aan toe dat Tsjechische grensbewakers weigeren de twee tot Tsjechië toe te laten. De gewonde vluchtelingen worden vervolgens opgesloten in een BGS-detentiecentrum in de buurt van de grens. De Tsjechische autoriteiten laten in een officiële verklaringen weten dat zij de gewonden om humanitaire redenen niet zullen terugnemen. Dit ondanks het bestaan van een algemene terugname-overeenkomst tussen Duitsland en Tsjechië, die het Tsjechië verplicht vluchtelingen die via haar grondgebied Duitsland inreizen terug te nemen. Toch slaagt de BGS er in om de twee vluchtelingen enkele dagen later zelf de grens over te brengen en in Tsjechië te dumpen.

Ondertussen zijn de overige gewonden allemaal in bewaring gesteld en worden één voor één overgebracht naar gevangenisziekenhuizen. De grondslag voor de detentie is uiterst dubieus. Ondanks het feit dat alle gewonden fracturen en inwendige verwondingen hebben, worden ze gedetineerd op grond van `gevaar voor onttrekking aan de uitzetting'. Op 13 augustus roept ProAsyl, een soort Vluchtelingenwerk, de Duitse regering op om de isolatiemaatregelen tegen de dan nog 16 gedetineerde gewonden op te heffen: nog steeds is contact met hen bijna onmogelijk. Tevens eist ProAsyl dat de 16 op humanitaire gronden worden toegelaten tot Duitsland omdat het duidelijk is dat zij gevlucht zijn voor de burgeroorlog in Kosovo, dat terugsturen naar Kosovo niet kan en dat zij tot in Duitsland vreselijke vluchtervaringen achter de rug hebben. Ondertussen lukt het advocaten de eerste gewonden overgeplaatst te krijgen naar asielzoekerscentra. Alle asielverzoeken worden echter afgewezen. Voor vijf vluchtelingen bepaalt de rechtbank in Chemnitz dat zij niet uitgezet mogen worden. Voor een andere vluchteling komt de uitspraak dat in ieder geval niet voor 15 september mag worden uitgezet. Opnieuw laat de Duitse overheid zien waartoe zij bereid is: op 11 september wordt de betreffende vluchteling over de grens met Tsjechië gezet op grond van het feit dat zijn asielverzoek is afgewezen en er een terugname-overeenkomst bestaat. Ook deze man, die niet zonder pijn kan bewegen, is op Tsjechisch grondgebied afgezet en aan zijn lot over gelaten. De advocaat van de man heeft een strafklacht tegen de BGS ingediend. In de eerste week van oktober verlaat de laatste gewonde het ziekenhuis. Ondertussen hebben de resterende vluchtelingen van de groep het verstandige besluit genomen onder te duiken. Over hoeveel mensen het gaat is nog niet duidelijk: de schimmige handelswijze van de BGS zorgt ervoor dat niet met zekerheid gezegd kan worden hoeveel gewonde vluchtelingen ondertussen zijn uitgezet.

Het ongeluk zelf en de daarop volgende behandeling van de vluchtelingen door de Duitse overheid maken duidelijk welke prijs het afsluiten van Europa vraagt. Die prijs wordt allereerst betaald door de vluchtelingen zelf. De vraag is echter ook welke vraag Europa zelf betaalt voor de mensverachtende praktijken aan haar buitengrenzen en de apathie waarmee binnen Europa op deze praktijken reageert.