Het recht van de vervolgde joden
op vrede, veiligheid en welvaart en de vrijheid om de eigen culturele en
religieuze traditie te kunnen voortzetten en ontwikkelen zonder de bevoogding
van om het even welke buitenstaander. Heel in het kort zou je dit de kern
van het zionisme kunnen noemen, dat ten grondslag lag aan de stichting
van de staat Israël, een joodse staat waar alle joden uit de diaspora
een veilige thuishaven moeten kunnen vinden.
Die veilige thuishaven werd Palestina,
of zoals de zionisten zelf zeiden ‘een land zonder volk voor een volk zonder
land’.
In die tijd, de hoogtijdagen van het kolonialisme,
maakte niemand zich zorgen over de plaatselijke bevolking. Je ziet juist
het tegenovergestelde gebeuren: de verdreven bevolking wordt later de indringer
en als agressor. Het kolonialisme heeft steeds geprobeerd om op strategische
punten permanente bevolkingsgroepen te vestigen. Met behulp van het internationale
recht werden deze koloniale feiten later gewettigd, zo kreeg Palestina
eerst z'n Balfourverklaring en later het VN-vredesplan.
De stichting van de staat Israël
Op
14 mei 1947 legde Ben Goerion als voorzitter van de Joodse Nationale Raad
de onafhankelijkheidsverklaring van de staat Israël af. In die verklaring,
die zowel politiek, historisch als moreel een uitdrukking is van de zionistische
ideologie, wordt benadrukt dat de staat Israël een Joodse staat zal
moeten zijn, geheel in de traditie van het zionisme. In de burgeroorlog
die na het uitroepen van Israël woedde werden zo'n 650.000 Palestijnen
verdreven naar de aangrenzende Arabische landen. Veel van hen komen alsnog
onder Israëlische bezetting terecht na de zesdaagse oorlog in '67.
In Israël verblijven in '48 nog maar 120.000 Palestijnen, wier positie
vergelijkbaar was met die van de Palestijnen in bezet gebied nu, tot '66
leefden zij namelijk onder militair bestuur.
Geinstitutionaliseerd
racisme
Na
de oprichting van de staat Israël maakten de leiders zich zorgen over
de verhouding tussen de joden in Israël en de joden in de diaspora.
De legitimatie van de staat was in feite afhankelijk van de aantrekkingskracht
van de zionistische ideologie en van het feit dat Israël een veilige
thuishaven zou zijn voor alle joden. Het was dus van het grootste belang
dat er veel joden naar Israël zouden trekken en dat de joden die dat
niet deden zorgden voor morele en financiële ondersteuning uit het
buitenland.
Al sinds het begin van deze eeuw was de
Wereld Zionistische Organisatie de organisatie die zich zowel ideologisch
als praktisch inzette voor immigratie van joden naar Israël, het lag
dus voor de hand dat deze organisatie hiermee door zou gaan na de oprichting
van de staat Israël. In de vijftiger jaren werd dit ook wettelijk
vastgelegd en de WZO werd in het nieuwe Israël een machtige club,
die bijna een gelijkwaardige positie kreeg ten opzichte van de Israëlische
regering.
Zo werden de wettelijke bevoegdheden van
de WZO over immigratienederzettingen, het beheer van gronden en eigendommen
en de steun aan onderwijsinstellingen en culturele verenigingen in Israël
groter dan de bevoegdheden van de regering over deze terreinen.
Terwijl de regering verantwoordelijk is
voor alle inwoners van Israël 'zonder onderscheid van godsdienst,
ras of geslacht', werd het beheer van de belangrijkste fondsen en eigendommen
(zoals grond) in handen gegeven van een organisatie die zich principieel
alleen bekommert om de belangen van de joodse immigranten en bewoners van
het land. De regering legitimeerde hiermee een vorm van apartheid die zijn
invloed doet gelden op alle gebieden van het sociale en economische leven
van de bevolking.
Een voorbeeld van wat dat nu nog steeds
betekent.
De Israëlische Lands Authority bezit
92% van de bodem in Israël. Van die 92% kan het gedeelte, dat vroeger
eigendom was van het Jewish National Fund (52%) alleen aan joden worden
verpacht, terwijl de rest aan joden en niet-joden kan worden verpacht,
met dit onderscheid dat joden een pachtkontrakt kunnen krijgen voor 44
of 99 jaar, terwijl Palestijnen nooit voor meer dan 1 jaar kunnen pachten.
Israël moest volgens de zionistische
principes een joodse staat worden, in al haar regels en wetten, in al haar
organen en instituties.
Het duidelijkst is dit te zien aan de
Wet op de Terugkeer. Deze wet bepaalt dat elke jood, ongeacht waar hij
of zij nu woont, het recht heeft om naar Israël te immigreren, terwijl
de in de burgeroorlog gevluchte Palestijnen dit recht ontzegd werd.
De gescheiden behandeling van joodse en
Palestijnse bevolkingsgroepen werd gerechtvaardigd door de orthodoxe joodse
ideologie, die de joden als het uitverkoren volk van God plaatst boven
alle andere volkeren. Een ideologie die zegt: wij zijn superieur, zij zijn
inferieur. Wij moeten onze families bij elkaar hebben in het beloofde land,
zij zijn migrantenarbeiders, wiens familie hier niet thuishoort.
De
Eretz-Israël ideologie
Na de zesdaagse oorlog in juni '67 leek
voor veel Israëli's een droom te zijn uitgekomen: door de bezetting
van de Gazastrook, de Westelijke Jordaanoever, de Sinai en de Golanhoogte
was een groot deel van ‘Eretz Israël’ (Groot-Israël) in joodse
handen. In de ogen van overtuigde zionisten, die de territoriale scheiding
van '47 nooit aanvaard hadden, was er geen sprake van verovering maar van
herovering van het 'heilige land der vaad'ren', het kerngebied van het
oude Israël. Voor de gelovigen onder hen werden de poorten naar de
graven van Abraham en Sara, naar de ontwikkeling van het jodendom geopend.
Naast deze nationalistische en religieuze visie benadrukte vooral de Israëlische
regering het strategische belang van de bezette gebieden, die dienden als
buffer tegen aanvallen van Palestijnse guerilleros. Vanuit deze 3 standpunten
kon er geen sprake van zijn dat men dit gebied ooit aan Jordanië,
laat staan de Palestijnse vijand, terug zou geven. Dat was 24 jaar geleden
en is nog steeds de officiële door de meerderheid van de bevolking
gesteunde Israëlische ideologie.
De
'land van Israël'-beweging
Een
belangrijke beweging die al direct na de zesdaagse oorlog ontstond was
de ‘Land van Israël’ beweging. Deze beweging propageerde twee hoofddoelen:
op de korte termijn het bouwen van nederzettingen in de bezette gebieden,
waar de Israëlische wet zou moeten gelden en die onder Israëlisch
bestuur moesten vallen, en op de lange termijn streefde deze beweging naar
inlijving van de bezette gebieden, zoals al met Jeruzalem vlak na de oorlog
was gedaan. In opzet was het een vrij kleine beweging van vooral politici
en intellectuelen, ook niet met de bedoeling om een massabeweging te worden,
maar meer gericht op het beïnvloeden van politici en bestuurders in
regeringskringen. ‘Als je een ideologische partij opricht krijg je misschien
5 tot 6 % van de stemmen - niks dus. Maar als je deel uitmaakt van de Arbeiderspartij,
dan leg je met die 5 tot 6 % een aardig gewicht in de schaal’. Voor het
grootste deel bestond de beweging dan ook uit mensen van de Arbeiderspartij,
maar ook mensen uit de Irgun en Lechi (de voormalige joodse ondergrondse)
en uit religieuze partijen waren actief binnen deze beweging.
De opleving van de traditionele zionistische
ideologie, waarin het joodse volk recht heeft op heel 'Eretz Israël'
(Groot Israël), was deels te verklaren door een teleurstelling binnen
de eigen partijen, die al dateerde van voor de zesdaagse oorlog.
De daadwerkelijke verovering van (een
deel van) 'Eretz Israël' was de impuls om bij elkaar te komen en een
strategie te plannen om de bezette gebieden te behouden. Een van de dingen
die daarbij van belang was, was om te zorgen dat er zo snel mogelijk nederzettingen
werden gebouwd in de bezette gebieden.
Zo hielp 'De Land van Israël' beweging
Rabbi Levinger van Gush Emunim bij het opzetten van de eerste nederzettingen
in bezet gebied om een doorbraak te forceren in de regeringspolitiek die
toen nog redelijk terughoudend was. Bij de verkiezingen voor de Knesseth
in '68 werden veel aanhangers van de Land van Israël beweging in het
parlement gekozen. Hun invloed op het beleid werd hierdoor groter met als
gevolg dat de houding van de regering ten opzichte van de bezette gebieden
veranderde.
Van
bezetting naar integratie
De
opzet was vooral het integreren van de bezette gebieden in de Israëlische
economie. De gedachte hierachter was dat zolang er materiele voordelen
voor de Palestijnen te halen zijn, ze vanzelf wel afhankelijk zouden worden.
Vanaf '68 stelde Israël zijn grenzen dan ook open voor Palestijnse
arbeiders uit de bezette gebieden. De hieruit voortvloeiende pendel- en
trekarbeid heeft er in iedere geval toe bijgedragen dat de eigen landbouw
werd verwaarloosd. Daarbij ontmoedigde, en verbood Israël de verbouw
van gewassen die concurreerden met de eigen landbouw. De kleinschalige
landbouw kwam hierdoor in verdrukking en de afhankelijkheid van Israël
werd groter. Deze politiek van Israël was en is in feite niet anders
dan een klassieke kolonisatiepolitiek, een die nauwelijks ruimte biedt
en voor economische perspectieven in de bezette gebieden zelf.
Het werk dat de Palestijnen in Israël
doen is veelal werk dat Israëli's weigerden te doen omdat het te vuil
is, zoals het ophalen van vuilnis, aanleggen van wegen en rioleringen,enz.
Het is officieel verboden voor hen om
te overnachten in Israël. Heel zelden wordt er wel toestemming gegeven
voor overnachting binnen Israël, maar normaal gesproken alleen in
ruil voor collaboratie. De meeste Palestijnen zijn dus verplicht dagelijks
op en neer te reizen wat vaak meer dan drie uur kost, iets wat al regelmatig
door het ILO (Internationale Verbond van Vakverenigingen) veroordeeld is.
Veel Palestijnen overtreden dan ook deze wet, alleen al vanwege het feit
dat ze 's ochtends vaak heel vroeg moeten beginnen met werken. Ze slapen
dan onder slechte omstandigheden op het werk en als ze gepakt worden door
leger of politie krijgen ze een straf van drie maanden gevangenis; de werkgever
gaat vrij uit.
Na de Golfoorlog is het vergunningenbeleid
ten aanzien van Palestijnse arbeiders verscherpt. Door het tijdens de Golfoorlog
geldende uitgaansverbod hebben velen van hen hun werk verloren, wat dankbaar
werd ingenomen door de nieuwe stroom Russische immigranten. Het aanbod
van de illegale arbeid is daardoor nog groter geworden, waardoor de positie
van de Palestijnen alleen maar verslechterd is. Ironisch genoeg hebben
veel Palestijnen een baan gevonden in de bouw van nederzettingen op de
Bezette Gebieden.
Verscherping
beleid
Maar
de Israëlische politiek ten aanzien van de bezette gebieden ging nog
verder dan dit. In feite begon men al vrij snel met ‘verjoodsing’ van de
Westelijke Jordaanoever en de annexatie van Oost-Jeruzalem onmiddellijk
na de zesdaagse oorlog is wat dat betreft tekenend voor de Israëlische
politiek. In de beginperiode van de bezetting werd er vooral land opgeëist
'voor militaire doeleinden', terwijl na '79, in de geest van de Likoed-politiek,
hele gebieden tot staatsland werden verklaard, dat aan joodse individuen
of ondernemingen werd overgedragen en dat niet meer aan Palestijnen verkocht
kon worden. Deze 'bevrijde gebieden' werden het onvervreemdbare bezit van
het joodse volk. In de termen van Israël zijn de nederzettingen die
in de bezette gebieden gebouwd zijn dan ook niet illegaal, maar gewoon
‘uitbreidingen’. Meer en meer heeft de Westelijke Jordaanoever het karakter
gekregen van de bezettende joodse staat. De nederzettingen zijn strategisch
zo gebouwd dat de Palestijnen steeds geïsoleerder van elkaar komen
te staan. Het water gaat hoofdzakelijk naar de joodse kolonisten, de nieuwe
wegen verbinden de nederzettingen steeds meer met elkaar en door allerlei
subsidies is het heel aantrekkelijk om in deze nederzettingen te gaan wonen.
De kolonisatie van de Westelijke Jordaanoever loopt in feite via hetzelfde
patroon als de kolonisatie door Israël in de vijftiger jaren. De racistische
uitsluiting van de Palestijnse bevolking plaatst hen zowel economisch als
sociaal buiten de Israëlische maatschappij.
Dat Israël de Westelijke Jordaanoever
eigenlijk wel wil houden staat buiten kijf. Van alle mensen in Israël
is zo'n 40 % voor deportatie van de Palestijnen uit de bezette gebieden.
‘Wij
kunnen niet toestaan’ zegt Shamir ‘dat de bezette gebieden 'Judenrein'
zullen zijn’.
Het is meer dan verontrustend als een
eerste minister van Israël gebruik maakt van een frase uit de nazi-ideologie
tegen de joden, terwijl de realiteit is, dat elke inspanning in de bezette
gebieden er op gericht is om Palestijnen te onderdrukken.
Land, water, bouwvergunningen en voordelige
leningen worden alleen verstrekt aan joden in hun hoedanigheid van kolonisten,
terwijl dezelfde zaken onthouden worden aan en geconfisceerd worden van
Palestijnen. In feite probeert de Israëlische regering land dat onder
haar controle valt gedeeltelijk 'Arabenrein' te maken.