Een schets met raakvlakken en hybride vormen

Klimaatverandering deel 3


Dit is het derde en laatste artikel onder de voorlopige naam 'klimaatverandering' met als doel om tot een nieuw initiatief te komen. Dit derde stuk wil toewerken naar een praktische invulling na de meer theoretische visiedelen een en twee.

Je krijgt hier geen kant en klaar plan voorgeschoteld. Het is meer - om maar eens een term vanuit bestuurlijk Nederland te lenen - een 'contourennota'. Het moet verder ingevuld en uitgewerkt worden. Als een 'meccanodoos' waar ieder van ons onderdelen uit kan pakken om er vervolgens met eigen gereedschap samen met de anderen iets mee op te bouwen. De kunst is dit te integreren tot een solide en in het oog springend bouwsel.
Zoals uit de voorgaande twee stukken al bleek, zijn doen of handelen belangrijk maar zal het tevens van belang zijn hoe en van waaruit we willen werken. Te zorgen dat activiteiten en hun resultaten ergens 'binnen vallen' en dat dit herkenbaar is. Het gaat ook om de wijze waarop we het vorm willen geven en uitvoeren.

Voorlopig is het een uitproberen van activiteiten met een regelmatige toetsing op de meer algemene doelen en visie die we ontwikkelen. En ook willen we toetsen in hoeverre we succes hebben.

De activiteiten die we voorstellen, en die elkaar vaak overlappen, zijn in drie clusters onder te verdelen: netwerk, internationaal en lokaal.

(we beginnen geen telecombedrijf, als je dat nu denkt)

Steeds meer worden activiteiten door mensen uitgevoerd op een individueel niveau of door deel te nemen in een gelegenheidssamenwerking. De vraag is hoe de resultaten, de energie die vrijkomt, de ervaringen, uitgewisseld en doorgegeven kunnen worden.
Hoe overstijgen we het 'vluchtige' en verkrijgen we vaste grond en continuïteit?
En hoe kan de ene activiteit de andere versterken? Want een vraag die zeker ook niet onbelangrijk is, is hoe dit vorm krijgt in voldoende kracht tot verandering.
Er zal energie gestoken moeten worden in het ontwikkelen van plaatsen waar mensen, informatie en ideeën samen kunnen komen en weer uit elkaar gaan.
Vormen van servers in een netwerk, die niet alleen informatie verspreiden maar meer zijn dan dat: informatie gekoppeld aan discussie en het vormen van gemeenschap. Internet is natuurlijk een belangrijk voorbeeld van een platform waarop dit zich kan ontwikkelen, maar ook een werkelijke plaats waar mensen elkaar ontmoeten is nodig.

Dit opzetten van 'people servers network' is een van de activiteiten die ons voor ogen staat. We denken dan aan een activiteit op het web, het creëren van activiteiten op een plaats, doorgeven van informatie in de vorm van scholing en andere zaken die we verderop wat meer uitleggen.

Algemene voorwaarden waar volgens ons het initiatief en de praktische voorstellen aan moeten voldoen, staan al in de voorgaande artikelen maar we noemen een aantal belangrijke nog eens:

Zo min mogelijk besturen of redigeren, dus grote openheid.
Mechanismen ontwikkelen om een bepaalde kwaliteit te bewaken
Actieve deelname van gebruikers en deelnemers, het doorbreken van de tegengestelde positie van aanbieder, gebruiker en producent, consument
Continu proces van aanpassen en 'natuurlijke groei'
Activiteiten niet alleen politiek maar hybride vormen van politiek, media, kunst, cultuur en sociaal
Een weg vinden die zich duidelijk keert tegen 'verlichtingsfundamentalisme', het religieus of ideologisch fundamentalisme en het marktfundamentalisme
Het vormgeven van collectieven en netwerken
Uit dualistische schema's treden (links-rechts, materialistisch-idealistisch, rationeel-spiritueel, etc.)
Het willen ingrijpen en het overstijgen van vrijblijvendheid en het opnemen van verantwoordelijkheid wat betekent zo nu en dan het gevecht te willen aangaan en risico's te nemen.
De wijze waarop we bezig zijn moet aantrekkelijk zijn, grappig, medelevend, gedreven, met ambitie, slim, confronterend en idealistisch
Met andere gelijksoortige initiatieven naar visuele herkenbaarheid streven die uitnodigt om erbij te willen horen
Extra aandacht voor deelname van allochtonen, jongeren, vrouwen
Het richten op zelforganisatie, zelfbestuur en zelfwerkzaamheid en niet op 'de politiek' en vertegenwoordiging

De nu volgende praktische invulling is zeer globaal en bijna vanzelfsprekend. We willen dit samen met anderen uitwerken op een creatieve en een zich steeds vernieuwende wijze. En bedenk dus steeds de bovenstaande randvoorwaarden voor elke activiteit erbij.

Website: surfact & actlog

Met een website willen we een ruimte creëren waar individuele burgers met behulp van Internet onder andere informatie kunnen uitwisselen en discussie voeren. Maar dat dan wel op een speciale manier. Belangrijk is om een website niet te zien als een forum om te publiceren maar als een virtuele, continue vergadering, informatiedag en ideeënbus waarmee iedereen actief betrokken is.
Het is steeds opvallender dat veel mensen de grote media naast zich laten liggen, op veel directere wijze met mensen communiceren en daar hun nieuws vandaan halen en daarmee een beeld krijgen van wat er werkelijk gebeurt. Recent voorbeeld is de orkaan Katrina. Als je zoekt tussen de vele weblogs die vanuit het getroffen gebied geschreven worden krijg je een beeld, niet van plunderingen, maar van talloze initiatieven van mensen die anderen en elkaar helpen. Daar waar de officiële hulpverlening faalt heeft eigen initiatief succes. Sterker, de officiële hulpverlening en de overheid werken juist vaak tegen.
Met een website willen we veel ruimte geven aan weblogs. Dit kan wanneer er sprake is van actuele zaken als Katrina, Irak, terreuraanslag Londen, nieuwe zorgstelsel, veiligheid op straat, maar ook door een groep vaste weblogs waarin mensen vertellen vanuit hun dagelijkse activiteiten en vanuit wat ze meemaken en/of commentaar geven op nieuws.
Je kunt ook thema's kiezen waarbij meerdere mensen een weblog bijhouden of mensen die in het buitenland werken vragen een weblog bij te houden.
De website zal ook een functie moeten krijgen als discussiepodium en een podium voor essays.
Naast geschreven artikelen ook veel ruimte voor creatieve uitingen als cartoons, strips, banners, film, foto, geluidsfragmenten (interviews) etc..
Aandacht voor oplossingen en eigen initiatieven zowel lokaal als internationaal is een vereiste. En natuurlijk interessante links naar actuele artikelen.

De grote wereld

Steeds meer mensen gaan individueel naar landen toe om projecten op te zetten of om daar activiteiten te steunen of ergens verslag van te doen.
Dit kun je op tal van manieren (onder)steunen en stimuleren maar ook proberen ervaringen en informatie die daar wordt opgedaan door te geven.
Weblog van buitenlandcorrespondenten ligt dan voor de hand.
Grenzen vervagen, alles hangt tegenwoordig met alles samen en er is een grote onderlinge afhankelijkheid. We schreven er in voorgaande stukken over. Het is dan ook een logische stap de directe communicatie tussen mensen op heel verschillende delen van de wereld te bevorderen, of het nu om mensen in Bagdad gaat, slachtoffers van Katrina of landbezetters in Brazilië. Bijzondere aandacht vergen activiteiten die duidelijk de samenhang aangeven tussen wat elders en wat hier gebeurt.
Door migratie zijn er steeds meer mensen naar Nederland gekomen met specifieke kennis over en culturele bagage vanuit de herkomstlanden. Meestal onderhouden deze migranten (netwerk)contacten met het land van herkomst. Het is een potentieel waar veel meer mee te doen valt.
Het is daarnaast denkbaar zo nu en dan zelf projecten op te zetten, zoals een project waarbij een aantal mensen van het AC twee weken in Israël en Palestina waren ten tijde van de militaire invallen van Israël, in voornamelijk Jenin en Nablus. En zoals het mede oprichten van een lokale mensenrechtenorganisatie in Oost-Timor.

De kleine wereld

We willen geen actiegroep zijn maar meer een samenlevingsverband dat actief deelneemt aan en verantwoordelijkheid neemt in de (wereld) maatschappij. Het stimuleren en zelf initiëren van activiteiten die zowel politieke als culturele, sociale en economische structuren ter discussie stellen en/of alternatieven tegenover die structuren plaatsen. Specialisme op één enkel specifiek onderwerp is soms nodig, maar daar kiezen we zelf op dit moment niet voor. We willen niet one-issue gericht zijn. Specialismen of kennis moeten binnen of buiten ons netwerk bereikbaar zijn en daar moeten we dan als dat nodig is beroep op kunnen doen. Wat niet wegneemt dat we natuurlijk ook zelf kennis verwerven.

Middelen die we zelf willen gebruiken om initiatieven lokaal te nemen zijn:.

Bussy people (de bus)
Met de stadsbus kan zowel in Amsterdam als daarbuiten in de 'openbare ruimte' geageerd dan wel geacteerd worden. Het is een uitgelezen middel voor mobiliteit en zichtbaarheid. Je kunt moeilijk om deze autobus heen als die ergens staat of heen rijdt. Daarbij bestaat nog de mogelijkheid om veel spullen mee te nemen en zo'n twintig personen. De bus lijkt op een breekijzer, dat waar dan ook voor korte tijd ruimte creëert, die we zelf kunnen invullen. De bus kan dienst doen als een mobiel communicatiecentrum, 'observatiepost', actiecentrum, tentoonstellingsruimte, etc..

De ruimte
Vaste ruimte. Een vaste ruimte heeft als doel een werkruimte te kunnen zijn voor de initiatieven van 'klimaatverandering', als ontmoetingsruimte en als ruimte om van alles uit te wisselen: informatie, video's/dvd's, boeken, zelf gemaakte producten, artistieke uitingen.
Voorbeelden hiervan zijn
shopping small: het aanbieden van zelfgemaakte producten, van artistieke uitingen en voedsel, een aanbod dat de bestaande verhouding consument-producent doorbreekt of op andere wijze alternatief biedt voor bestaande sociaal-politieke en culturele structuren. Ook zijn bijvoorbeeld belangrijke kenmerken wat betreft voedsel kleinschaligheid en biologische kwaliteit.
-Het organiseren van discussie, informatie en scholingsbijeenkomsten op kleine schaal.
- Mogelijkheid tot gemeenschappelijk gebruik van Internet, bekijken van dvd (groot scherm), bibliotheek met materialen.
-Tentoonstellingen.

De ruimte moet vooral ook mensen aantrekken. Het is een 'toegangsdeur' om mensen bij het initiatief te betrekken.
Het moet geen passieve mensen aantrekken op zoek naar een vorm van 'hangplek'maar activiteit, energie en openheid uitstralen.

De gebeurtenis
We willen een aantal grotere bijeenkomsten of liever gezegd evenementen, happenings organiseren. Gebeurtenissen die stimuleren en verrijken. Afgeronde projecten op zich. Op den duur kan gedacht worden deze periodiek te organiseren. De evenementen kunnen naar aanleiding van een actuele gebeurtenis of naar aanleiding van zaken die veel mensen bezig houden. De plek kan een vaste stek zijn maar ook kan soms ergens anders op locatie een evenement georganiseerd worden.

Samenwijs
Een vorm van overdracht van kennis en discussie met deskundigen op specifieke terreinen, zoals het Midden Oosten, Islam, Neo's en Post's (conservatief of modern), WTO, multicultureel onderwijs, kunst en samenleving, etc.. De deskundige niet als leraar op een verhoogd podium maar als deel van een kring van mensen.

Voor elk van deze activiteiten willen we proberen een groep mensen te interesseren die zo'n activiteit wil vormgeven en ontwikkelen. De basis zijn de gedachten zoals geformuleerd in de eerdere stukken die we schreven en ook in dit stuk. Waarbij wel opgemerkt dat dit geen onveranderlijk vast gegeven is.

Je kunt bovenstaande 'projecten' natuurlijk toepassen op elk denkbaar onderwerp. Toch is er wel een aantal zaken die extra aandacht vragen en die heel bepalend zijn. Bijvoorbeeld Irak, religie, de VS, terreur, migratie, anti-terreurmaatregelen vs. vrijheidsbeperking.
Naast onderwerpen dienen we altijd oog te houden voor de groep kansloze mensen, zoals mensen zonder papieren, laag opgeleide allochtone jongeren met een identiteitsprobleem, alleenstaande moeders gevlucht voor huiselijk geweld en minima. Of je nu de economische kant van globalisering beziet of de meer positieve kant, deze groepen hebben er over het algemeen geen profijt van. Zij dienen een plek te krijgen in onze initiatieven en/of bijzondere aandacht in wat we doen. Deze groep wordt groter en raakt steeds meer verstrikt in ellende. Een eigentijdse invulling van solidariteit lijkt ons op zijn plaats.

De toekomstige activiteiten kenmerken zich niet als politieke acties zoals voorheen We omschrijven ze meer als manifestaties van hoe we zijn en hoe we denken in de publieke ruimte en de virtuele wereld. Daar kunnen elementen in zitten, die we ook zagen in wat voorheen als acties werden betiteld, zoals het uitoefenen van (politieke)druk of afdwingen van verandering. Het gaat samen met spektakel, humor en promotie. In positieve zin is het natuurlijk juist actie maar het begrip politieke actie heeft in de loop der tijd meer een negatieve vorm van reactie en stagnatie gekregen. Wij willen het initiatief terugnemen.
We zijn er van overtuigd dat als een aantal van de bovenstaande voorstellen gaat lukken, en dat doet het, er vanzelf een bruisend geheel ontstaat waar de energie vanaf spat.

Amsterdam, 23 september 2005

Ed
Nanda
Sjoerd